گروه‌ عضلات سرینی و لگن​

Muscle Groups of the Hip & Gluteal 

🏠 » عضلات بدن » عضلات سرینی و لگن
فهرست مطالب صفحه

مقدمه

Introduction

عضلات سرینی و لگن نه‌تنها در قدرت، استحکام و فرم‌دهی پایین‌تنه نقش دارند، بلکه از نظر عملکردی، یکی از مهم‌ترین گروه‌های عضلانی بدن محسوب می‌شوند. بر اساس کتاب آناتومی گری، این عضلات وظایفی فراتر از حرکت ران دارند و به‌عنوان مرکز تعادل و پایداری بدن در تمامی فعالیت‌های روزمره و ورزشی عمل می‌کنند.

این عضلات در حرکات بنیادی مانند راه رفتن، دویدن، پرش، چرخش، و تغییر جهت سریع نقش حیاتی دارند. همچنین، سرینی‌ها و عضلات عمقی لگن در ثبات مفصل ران، محافظت از زانو، تنظیم وضعیت ستون فقرات و جلوگیری از آسیب‌های کمری و زانویی تأثیر بسزایی دارند.

🔹 بر اساس تقسیم‌بندی آناتومی گری، عضلات لگن و سرینی به سه گروه اصلی تقسیم می‌شوند:

عضلات سطحی سرینی: شامل سرینی بزرگ، سرینی میانی و سرینی کوچک که در حرکات اکستانسیون، ابداکشن و چرخش داخلی ران نقش دارند.
عضلات عمقی لگن: شامل گلابی‌شکل، سدادی داخلی، سدادی خارجی، دوقلوهای فوقانی و تحتانی، و مربع ران که وظیفه چرخش خارجی ران و تثبیت لگن را بر عهده دارند.
عضله کشنده نیام پهن (TFL): که از طریق باند ایلیوتیبیال به تثبیت زانو و کنترل حرکات جانبی ران کمک می‌کند.

از حرکات انفجاری و قدرتی در ورزش‌هایی مانند وزنه‌برداری و دو سرعت گرفته تا فعالیت‌های روزمره مانند ایستادن، راه رفتن و نشستن، عضلات سرینی و لگن نقش اساسی در عملکرد و سلامت کلی بدن دارند. ضعف در این گروه عضلانی می‌تواند منجر به عدم تعادل لگن، افزایش خطر آسیب‌های زانو، کاهش کارایی ورزشی و کمردردهای مزمن شود.

🔹 در این بررسی جامع، ساختار، عملکرد و اهمیت عضلات سرینی و لگن را تحلیل کرده و بهترین روش‌های تقویت و جلوگیری از آسیب‌های آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.

عضلات سرینی و لگن

1. عضلات سطحی سرینی

Superficial Gluteal Muscles

عضله سرینی بزرگ

Gluteus Maximus Muscle

عضله سرینی بزرگ (Gluteus Maximus) یکی از مهم‌ترین و قوی‌ترین عضلات بدن است که نقش اساسی در حرکت ران، حفظ تعادل و ثبات لگن دارد. این عضله در حرکات قدرتی مانند اسکوات، ددلیفت و دویدن نقش حیاتی دارد و باعث تقویت اکستانسیون ران و پایداری لگن می‌شود.

عضله سرینی بزرگ

عضله سرینی میانی

Gluteus Medius Muscle

عضله سرینی میانی (Gluteus Medius) یکی از مهم‌ترین عضلات ناحیه لگن است که نقش اصلی در ابداکشن (دور کردن ران از بدن) و تثبیت لگن هنگام راه رفتن دارد. ضعف این عضله می‌تواند باعث مشکلاتی مانند درد زانو، افتادگی لگن و کاهش تعادل شود.

عضله سرینی میانی

عضله سرینی کوچک

Gluteus Minimus Muscle

عضله سرینی کوچک (Gluteus Minimus) کوچک‌ترین و عمیق‌ترین عضله گروه سرینی است. این عضله به همراه سرینی میانی در ابداکشن ران، تثبیت لگن و چرخش داخلی ران نقش دارد. ضعف این عضله باعث کاهش کنترل حرکتی لگن و مشکلاتی مانند عدم تعادل در راه رفتن می‌شود.

عضله سرینی کوچک

2.عضله تثبیت‌کننده ران و زانو

Hip & Knee Stabilizer Muscle

عضله کشنده نیام پهن

Tensor Fasciae Latae - TFL Muscle

عضله کشنده نیام پهن (TFL) عضله‌ای کوچک اما قدرتمند است که در بخش جانبی لگن قرار دارد. این عضله به نوار نیام پهن (Iliotibial Band – IT Band) متصل شده و در تثبیت لگن و زانو، همچنین در حرکات ابداکشن، چرخش داخلی ران و فلکشن ران نقش دارد. ضعف یا سفتی این عضله ممکن است باعث سندرم باند ایلیوتیبیال و مشکلات زانو شود.

عضله کشنده نیام پهن

3. عضلات عمقی سرینی

Deep Gluteal Muscles

عضله گلابی‌شکل

Piriformis Muscle

عضله گلابی‌شکل (Piriformis) یکی از عضلات عمقی سرینی است که در ناحیه پشتی لگن و اطراف مفصل ران قرار دارد. این عضله نقش مهمی در چرخش خارجی ران، تثبیت مفصل ران و کنترل حرکت لگن هنگام راه رفتن و دویدن دارد. از آنجایی که عصب سیاتیک از کنار یا در برخی افراد از درون این عضله عبور می‌کند، سفتی یا اسپاسم آن می‌تواند باعث سندرم پیریفورمیس (Piriformis Syndrome) و درد سیاتیکی شود.

عضله گلابی‌شکل

عضله سدادی داخلی

Obturator Internus Muscle

عضله سدادی داخلی (Obturator Internus) یکی از عضلات عمقی سرینی است که نقش مهمی در چرخش خارجی ران و تثبیت مفصل ران دارد. این عضله در قسمت داخلی لگن قرار دارد و همراه با سایر عضلات چرخاننده خارجی، پایداری لگن و کنترل حرکات ران را تأمین می‌کند.

عضله سدادی داخلی

عضله سدادی خارجی

Obturator Externus Muscle

عضله سدادی خارجی (Obturator Externus) یکی از عضلات عمقی لگن است که در گروه چرخاننده‌های خارجی ران قرار دارد. این عضله از سطح خارجی غشاء سدادی و استخوان‌های اطراف آن منشأ گرفته و به برجستگی بین تروکانتری استخوان ران متصل می‌شود. نقش اصلی آن چرخش خارجی ران، تثبیت مفصل ران و کمک به کنترل لگن است.

عضله سدادی خارجی

عضله دوقلوی فوقانی

Superior Gemellus Muscle

عضله دوقلوی فوقانی (Superior Gemellus) یکی از عضلات عمقی سرینی است که همراه با سایر چرخاننده‌های خارجی ران، وظیفه تثبیت مفصل ران و چرخش خارجی ران را بر عهده دارد. این عضله کوچک اما قدرتمند، نقش مهمی در حرکات کنترلی لگن و تنظیم استحکام مفصل ران دارد.

عضله دوقلوی فوقانی

عضله دوقلوی تحتانی

Inferior Gemellus Muscle

عضله دوقلوی تحتانی (Inferior Gemellus) یکی از عضلات عمقی سرینی است که همراه با سایر چرخاننده‌های خارجی ران، وظیفه تثبیت مفصل ران و چرخش خارجی ران را بر عهده دارد. این عضله در زیر دوقلوی فوقانی قرار دارد و در کنار عضله سدادی داخلی و عضلات دیگر چرخاننده خارجی، نقش مهمی در تنظیم استحکام مفصل ران دارد.

عضله دوقلو تحتانی

عضله مربع ران

Quadratus Femoris Muscle

عضله مربع ران (Quadratus Femoris) یکی از عضلات عمقی سرینی است که در گروه چرخاننده‌های خارجی ران قرار دارد. این عضله کوتاه و پهن در پشت مفصل ران قرار دارد و در کنار سایر عضلات چرخاننده خارجی مانند دوقلوی فوقانی و تحتانی، سدادی داخلی و خارجی نقش مهمی در چرخش خارجی ران و تثبیت مفصل ران ایفا می‌کند.

نکات جالب و کاربردی

1. عضله سرینی بزرگ فقط برای قدرت نیست!

✔ این عضله نه‌تنها قوی‌ترین اکستانسور ران است، بلکه در حفظ تعادل لگن هنگام ایستادن و راه رفتن نیز نقش حیاتی دارد. 🏋️‍♂️

2. سرینی میانی از افتادگی لگن جلوگیری می‌کند!

✔ اگر این عضله ضعیف باشد، هنگام راه رفتن لگن به سمت پای مخالف متمایل می‌شود که به آن Trendelenburg Sign می‌گویند. 🚶‍♂️

3. سرینی کوچک، عضله‌ای که اغلب فراموش می‌شود!

✔ برخلاف سرینی بزرگ، این عضله بیشتر در چرخش داخلی ران و تثبیت لگن نقش دارد و ضعف آن باعث عدم تعادل بدن می‌شود. 🤸‍♀️

4. کشنده نیام پهن می‌تواند درد زانو ایجاد کند!

✔ این عضله از طریق باند ایلیوتیبیال روی زانو تأثیر می‌گذارد. اگر سفت شود، می‌تواند باعث سندرم IT Band و درد زانو شود. 🏃‍♂️

5. گلابی‌شکل می‌تواند عامل درد سیاتیک باشد!

✔ در برخی افراد، عصب سیاتیک از داخل عضله Pyriformis عبور می‌کند و در صورت سفتی این عضله، عصب فشرده شده و درد ایجاد می‌شود. ⚡

6. عضلات چرخاننده خارجی ران در چابکی تأثیر دارند!

✔ عضلات سدادی داخلی، سدادی خارجی، دوقلوهای فوقانی و تحتانی، و مربع ران در تغییر جهت‌های سریع و حرکات چرخشی نقش مهمی دارند. ⚽

7. ضعف سرینی بزرگ می‌تواند باعث کمردرد شود!

✔ این عضله در تثبیت ستون فقرات و حفظ وضعیت صحیح بدن تأثیر دارد و ضعف آن باعث جبران بیش‌ازحد توسط عضلات کمر و درد کمری می‌شود. 🚑

8. قوی‌ترین چرخاننده خارجی ران مربع ران است!

✔ در بین عضلات چرخاننده خارجی، Quadratus Femoris بیشترین قدرت را در چرخش خارجی ران دارد و در حرکات پایدار نقشی کلیدی ایفا می‌کند. 🔄

9. سرینی‌ها روی سرعت دویدن تأثیر دارند!

✔ سرینی بزرگ به‌عنوان عضله‌ای قدرتی، نیروی لازم برای شتاب‌گیری و پرش‌های انفجاری را فراهم می‌کند. 🏃‍♀️

10. قوی‌ترین عضله برای حفظ ایستایی لگن، سرینی میانی است!

✔ این عضله در ایستادن روی یک پا و حرکات جانبی بسیار فعال است و ورزشکاران باید روی تقویت آن تمرکز کنند. 🏋️‍♀️

 11. ضعف سرینی‌ها باعث افزایش احتمال آسیب ACL می‌شود!

✔ سرینی‌ها در کنترل چرخش زانو و جلوگیری از فشار اضافی روی رباط صلیبی نقش دارند و ضعف آن‌ها می‌تواند ریسک آسیب را افزایش دهد. ⚠️

12. سفتی عضله کشنده نیام پهن می‌تواند باعث کمردرد شود!

✔ این عضله به لگن متصل است و اگر بیش‌ازحد فعال باشد، وضعیت لگن را تغییر داده و باعث افزایش گودی کمر می‌شود. 🩹

13. دوقلوی فوقانی و تحتانی معمولاً نادیده گرفته می‌شوند!

✔ این عضلات در چرخش خارجی ران و ثبات لگن نقش دارند، اما معمولاً در تمرینات تقویتی فراموش می‌شوند. 🎯

14. کشیدگی پیریفورمیس می‌تواند عملکرد عضله سرینی را کاهش دهد!

✔ اگر عضله Piriformis بیش از حد سفت شود، می‌تواند عملکرد سایر عضلات سرینی را مهار کند و باعث ضعف حرکات لگن شود. 🚷

15. عضلات سرینی به کاهش کمردرد در زنان باردار کمک می‌کنند!

✔ این عضلات در تثبیت لگن نقش حیاتی دارند و تقویت آن‌ها در دوران بارداری به کاهش فشار روی ستون فقرات کمک می‌کند. 🤰

16. پل باسن یکی از مؤثرترین تمرینات برای فعال‌سازی سرینی بزرگ است!

✔ Glute Bridge نسبت به اسکوات، فعال‌سازی بیشتری در عضله سرینی بزرگ ایجاد می‌کند. 🏗️

17. افزایش تحرک لگن، عملکرد سرینی‌ها را بهبود می‌بخشد!

✔ تمرینات کششی و تحرکی مانند Hip Flexor Stretch می‌توانند به بهبود عملکرد سرینی‌ها کمک کنند. 🤸

18. ضعف عضلات لگن می‌تواند باعث عدم تعادل کلی بدن شود!

✔ لگن مرکز ثقل بدن است و ضعف عضلات این ناحیه می‌تواند باعث نوسانات تعادلی و ناهماهنگی حرکتی شود. ⚖️

19. سرینی‌های قوی‌تر، فشار روی زانوها را کاهش می‌دهند!

✔ این عضلات هنگام اسکوات، دویدن و پرش، بار زیادی را از روی مفصل زانو برمی‌دارند و به کاهش استرس روی زانوها کمک می‌کنند. 🦵

20. عضلات لگن تأثیر زیادی روی عملکرد ورزشی دارند!

✔ قدرت این عضلات در پرش، تغییر جهت سریع، سرعت دویدن، و حفظ تعادل در ورزش‌های مختلف نقش حیاتی دارد. 🏆

نتیجه‌گیری

Conclusion

🔹 عضلات سرینی و لگن نقش حیاتی در قدرت، تعادل و حرکت بدن دارند. این عضلات نه‌تنها در حرکات پایه‌ای مانند راه رفتن، دویدن و پرش بلکه در ثبات مفصل ران، محافظت از زانوها و کاهش فشار روی ستون فقرات نیز تأثیرگذار هستند.

🔹 ضعف یا عدم تعادل در این عضلات می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند کمردرد، افتادگی لگن، درد سیاتیکی و افزایش ریسک آسیب‌های زانو شود. از طرفی، تقویت این عضلات باعث بهبود عملکرد ورزشی، کاهش احتمال آسیب و افزایش کیفیت زندگی روزمره خواهد شد.

🔹 تمرینات تقویتی و کششی مناسب مانند پل باسن، لانگز، Monster Walk و حرکات چرخشی ران می‌توانند به افزایش قدرت و تحرک این عضلات کمک کنند و از بروز مشکلات حرکتی جلوگیری کنند.

در نهایت، داشتن لگن و سرینی‌های قوی نه‌تنها برای ورزشکاران بلکه برای تمامی افراد ضروری است، زیرا این عضلات تأثیر مستقیمی بر سلامت کل بدن دارند! 💪🔥

عضلات سرینی و لگن

منابع

Resources

کتاب‌های آناتومی و پزشکی:

Gray's Anatomy (یکی از منابع استاندارد در آناتومی)

Netter's Atlas of Human Anatomy (اطلس تصویری معروف در آناتومی)

Clinically Oriented Anatomy نوشته Keith Moore

پایگاه‌های اطلاعاتی پزشکی:

PubMed (برای مقالات علمی و پژوهشی)

MedlinePlus (اطلاعات بهداشتی و پزشکی)

WebMD (برای اطلاعات کاربردی و عمومی)

منابع ورزشی و تمرینی:

Strength Training Anatomy نوشته Frederic Delavier

Essentials of Strength Training and Conditioning از NSCA

مقالات و برنامه‌های تمرینی شناخته‌شده توسط مربیان بین‌المللی

پایگاه‌های اطلاعاتی پزشکی:

PubMed (برای مقالات علمی و پژوهشی)

MedlinePlus (اطلاعات بهداشتی و پزشکی)

WebMD (برای اطلاعات کاربردی و عمومی)

سایت‌های تخصصی ورزشی و سلامتی:

American Council on Exercise (ACE)

National Academy of Sports Medicine (NASM)

تصاویر استفاده شده :
     (Kenhub) kenhub.com

پلانک لایف | محاسبه سلامتی بدن

بهترین ابزارهای محاسبه سلامتی بدن با روش های علمی 

توسعه یافته توسط پلانک لایف ©

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *